Harry Potter Wiki

CZYTAJ WIĘCEJ

Harry Potter Wiki
Advertisement
Harry Potter Wiki

Andrzej Polkowski (ur. 5 września 1939 r., zm. 5 września 2019 r.) — polski tłumacz, pisarz i archeolog.

Działalność[]

Od wczesnych lat rozwijał zainteresowania literaturą i historią (w dużej mierze dzięki swojemu ojczymowi, Witoldowi Ostrowskiemu, profesorowi literatury angielskiej). Z wykształcenia jest archeologiem, był także redaktorem Instytutu Wydawniczego PAX, a także wydawnictwa Pelikan. Tłumaczył homilie papieża Jana Pawła II w serii papieskiej wydawanej właśnie przez instytut. Znany jest jednak przede wszystkim z pracy tłumacza książek dziecięcych i młodzieżowych. Tłumaczenie właśnie tego gatunku wymaga dostosowania się do języka, z które młodzi ludzie na co dzień używają. Polkowski nie miał z tym problemu, ponieważ wiele lat działał w Towarzystwie Nasz Dom, które zajmuje się pomocą dzieciom bez opieki rodzicielskiej.

W 1974 roku Andrzej Polkowski napisał książkę „Świadectwo Teilharda”, biografię francuskiego filozofa, Pierre Teilhard de Chardin, którego pan Andrzej jest wielkim fanem.

Tłumaczenie Harry'ego Pottera[]

Najbardziej znanym tłumaczeniem Polkowskiego jest seria „Harry Potter”, która przyniosła mu dużą popularność w Polsce, szczególnie za mistrzowskie przełożenie nazw własnych i rewelacyjne wychwytywanie wszystkich niuansów językowych i angielskich gier słów. Charakterystyczne dla Polkowskiego jest także dodawanie na każdej z serii książek o Harrym Potterze słowniczka dla ciekawskich, w którym wyjaśnił, dlaczego przetłumaczył daną nazwę, tak, a nie inaczej. W jednym z takich dodatków wspomniał o zaklęciu Maltranslatora, które przeszkadza mu czasami w tłumaczeniu, a zostało rzucone przez jakiegoś złego czarodzieja. Nie wiemy, czy Polkowski faktycznie był czasami w zasięgu tego strasznego czaru, jednak zaklęcie to trzeba uznać za niekanoniczne, za to samo tłumaczenie za wyśmienite. Samych błędów w tłumaczeniu właściwie trudno dostrzec, bo pan Andrzej bardzo wiernie przełożył tekst angielski na język polski. W przeciwieństwie do kolegów po fachu, m.in. z Holandii lub Norwegii, nie tłumaczył nazwisk, a jedynie imiona (np. Arthur – Artur, Cornelius – Korneliusz). Polkowski bardzo starannie tłumaczył Harry'ego Pottera, tłumaczenie jest wysokiej jakości. Wadą było to, że fani musieli na nie długo czekać – książki w języku polskim zawsze wychodziły z około rocznym opóźnieniem względem premiery światowej.

Tezaurus[]

W 2004 roku Andrzej Polkowski razem z Joanną Lipińską napisał „Tezaurus czyli Skarbiec wiedzy o czarodziejach, duchach, mugolach, zwierzętach, roślinach, miejscach, przedmiotach, zaklęciach, instytucjach i ideach w książkach Harry Potter i... (od I do IV tomu). Jest to krótki przewodnik, dla ludzi, którzy czytając Harry'ego Pottera gubią się w mnogości nazw własnych, w książce napisane jest także na dokładniej stronie co wystąpiło, wypisane są nazwy angielskie – tomy od pierwszego do czwartego. W owym czasie, Harry Potter Wiki jeszcze nie istniała, a kolejne części wychodziły w dużych odstępach czasu, co nie ułatwiało bycia na bieżąco – warto więc było posiadać taki Tezaurus, bo z pewnością przydał się wielu osobom. W 2008 roku wydano kolejnego „Tezaurusa”, tym razem w wersji od pierwszego do siódmego tomu. Są tam ponadto informacje z Quidditcha przez wieki i Fantastycznych zwierząt – w sumie ponad 1000 haseł, najlepsza drukowana encyklopedia o Harrym Potterze, której już w tej chwili nie można zakupić w księgarni, a co najwyżej na portalach aukcyjnych za znaczne ceny. Joanna Lipińska, współautorka Tezaurusa wspominała później (PotterCon 2015), że tworzenie tych książek to była bardzo żmudna i wyczerpująca praca. Wydawcą został Wojciech Cejrowski, który wedle swojego opisu, sam z Tezaurusa korzystał.

Oprócz Harry'ego Pottera, Polkowski przetłumaczył m.in. Opowieści z Narnii, które, jak powiedział w jednym z wywiadów, ceni bardziej za głębszy przekaz, albo cykl Olimpijscy Herosi popularnego pisarza amerykańskiego Ricka Riordana.

Tłumaczenia Harry'ego Pottera[]

Inne tłumaczenia[]

  • 1983 – Całun Turyński (Ian Wilson)
  • 1985–1989 – Opowieści z Narnii (C. S. Lewis)
  • 1989–1991 – Trylogia międzyplanetarna (C. S. Lewis)
  • 1993 – Demon Ciemności (T. Lee)
  • 1996 – Demon Nocy (T. Lee)
  • 1994 – Szardik (R. Adams)
  • 1999 – Wróbel (M. D. Russel)
  • 2000 – Dzieci Boga (M. D. Russel)
  • 2002 – Hobbit, czyli tam i z powrotem (J. R. R. Tolkien)
  • 2005 – Opowiadania dla dzieci (I. B. Singer)
  • 2009 – Trylogia kosmiczna (C. S. Lewis)
  • 2010 – Księga Dżungli (R. Kipling)
  • 2010 – Klątwa miliardera i tajemniczy diament (R. Newsome)
  • 2011 – Odlotowe sowy (F. Polednik, jr)
  • 2011 – Zagubiony heros. Olimpijscy Herosi I. (R. Riordan)
  • 2012 – Syn Neptuna. Olimpijscy Herosi II. (R. Riordan)
  • 2012 – Pamiętniki Półbogów. Olimpijscy Herosi. (R. Riordan)
  • 2013 – Znak Ateny. Olimpijscy Herosi III. (R. Riordan)
  • 2014 – Dom Hadesa. Olimpijscy Herosi. IV. (R. Riordan)
  • 2014 – Krew Olimpu. Olimpijscy Herosi. V. (R. Riordan)
  • 2014 – Wyspa skarbów (R.L. Stevenson)
  • 2015 – Piotruś Pan (J.M. Barrie)

Wywiady[]

Zobacz też[]

Advertisement